मुंबई / महान कार्य वृत्तसेवा
शेतकऱ्यांसाठी राज्य व केंद्र शासनाकडून विविध कृषी योजना राबवल्या जातात. मात्र, यापूर्वी या योजनांचा लाभ ‘लकी ड्रॉ’ पद्धतीने देण्यात येत होता. नशिबावर अवलंबून असलेल्या या पद्धतीत अनेक शेतकरी वंचित राहत होते. आता शासनाने ही पद्धत पूर्णपणे बंद करून नवे धोरण लागू केले असून, यानुसार प्रथम अर्ज करणाऱ्या शेतकऱ्यालाच योजनांचा लाभ मिळणार आहे.
पारदर्शकता आणि सुलभता वाढणार
नवीन धोरणामुळे शेतकऱ्यांसाठी योजना अधिक पारदर्शक, न्याय्य आणि सोयीस्कर होणार आहेत. यामुळे अनावश्यक प्रतीक्षा, पुन्हा-पुन्हा अर्ज करण्याची कटकट आणि वेळेचा अपव्यय टळणार आहे. शासनाच्या मते, या बदलामुळे शेतकऱ्यांचा आत्मविश्वास वाढेल आणि योजनांचा लाभ अधिकाधिक लोकांपर्यंत पोहोचेल.
महत्त्वाच्या योजना
या योजनांमध्ये पीक विमा योजना, सिंचन सुधारणा योजना, शेतीसाठी आधुनिक साधने मिळवण्यासाठीचे अनुदान, शेतकरी कर्ज सुविधा, तसेच शेती उत्पादनात वाढ करणाऱ्या योजना यांचा समावेश आहे. उद्दिष्ट शेतकऱ्यांचे उत्पन्न वाढवणे, पिकांचे नुकसान कमी करणे आणि आर्थिक स्थैर्य निर्माण करणे हे आहे.
लकी ड्रॉ पद्धतीमुळे निर्माण झालेल्या समस्या
पूर्वीच्या पद्धतीत अनेक शेतकऱ्यांना वर्षानुवर्षे प्रतीक्षा करावी लागत होती. लकी ड्रॉमुळे फक्त 35 ते 50 टक्के शेतकऱ्यांनाच प्रत्यक्ष लाभ मिळत असे. उर्वरित शेतकऱ्यांना योजना न मिळाल्याने नाराजी, तक्रारी आणि निराशा निर्माण होत होती. काहींना तर सतत अर्ज करूनही लाभ मिळत नसे. यामुळे शेतकऱ्यांचा वेळ आणि श्रम वाया जात होते.
नवीन धोरण कसे असेल?
नवीन धोरणानुसार, जो शेतकरी सर्वप्रथम अर्ज करेल त्याला प्राधान्य दिले जाईल. लकी ड्रॉची अनिश्चितता संपुष्टात येईल आणि अर्ज लवकर करणाऱ्या शेतकऱ्यांना योजनांचा त्वरित लाभ मिळेल. या प्रक्रियेत पारदर्शकता आणि वेग वाढेल, तसेच शेतकऱ्यांना योजनांसाठी आता ‘नशिबाच्या भरोशावर’ राहावे लागणार नाही.
अर्ज कसा करावा?
शेतकऱ्यांनी महाडीबीटी पोर्टलवर अर्ज करणे आवश्यक आहे. अर्ज करताना जमीन, पिके आणि वैयक्तिक माहिती अचूक भरावी. चुकीची किंवा अपूर्ण माहिती दिल्यास अर्ज नाकारला जाऊ शकतो. पोर्टलद्वारे अर्ज केल्यास प्रक्रिया सुरक्षित आणि सुलभ होते, तसेच योजना वेळेत मिळते.
या नव्या धोरणामुळे शेतकऱ्यांचा वेळ वाचेल, अर्ज प्रक्रियेतला ताण कमी होईल आणि योजनांचा न्याय लाभ मिळेल. यामुळे कोणावरही अन्याय होणार नाही. शेतकरी त्यांच्या मेहनतीच्या बदल्यात योग्य फायदा घेऊ शकतील, ज्यामुळे त्यांचा आत्मविश्वास वाढेल आणि शेतीत सकारात्मक बदल घडतील.
दरम्यान, लकी ड्रॉ पद्धती रद्द करून ‘प्रथम अर्ज करणाऱ्यास प्राधान्य’ हे धोरण लागू केल्यामुळे कृषी योजनांचा लाभ अधिक प्रभावीपणे शेतकऱ्यांपर्यंत पोहोचणार आहे. शासनाचा हा निर्णय शेतकऱ्यांच्या हिताचा असून, तो त्यांच्या उत्पन्नवाढीस आणि स्थैर्यास हातभार लावणारा ठरेल, असा विश्वास व्यक्त केला जात आहे.
